Licht
Fotografen, en ook schilders trouwens, hoor je vaak over ‘mooi licht’. Maar wat is dan mooi licht? De een houdt van daglicht, de ander van het licht rond zonsopkomst, weer een ander vindt een bewolkte dag perfect. Goed licht is makkelijker te definiëren, dat is namelijk het gewenste licht bij een bepaalde omgeving of sfeer.
Een mistige ochtend geeft een bos een hele andere sfeer dan een zonnige dag. Een plas waarbij de zon net opgekomen is, geeft de foto een hele andere uitstraling dan een plas in vol daglicht. Licht doet veel met je foto en kan een heel eigen verhaal geven bij je onderwerp.
Als je in een studio fotografeert kun je de belichting volledig zelf bepalen, in alle andere gevallen ben je afhankelijk van de omgeving en invloedsfactoren. In deze blog gaan we in op natuurlijk licht.
Gouden uurtje en blauwe uurtje
Het gouden uurtje is het uur na zonsopgang en het uur voor zonsondergang. Het zonlicht is dan veel warmer van kleur en geeft het geheel een gouden gloed.
Het blauwe uurtje is de periode na zonsondergang, wanneer het nog niet donker is. De lucht wordt dan vaak mooi blauw en de warme kleuren verdwijnen steeds meer beneden de horizon.
Het gouden uurtje. Veel warme tinten in de lucht en dat wordt weerspiegeld in het water. Een hele warme foto, vlak na zonsopkomst.
Foto genomen bij het Ketelmeer.
Het blauwe uurtje. De zon was hier al even onder en de warme tinten maken langzaam plaats voor de blauwe. Na zonsondergang is het vaak de moeite waard om nog even door te fotograferen.
Foto genomen bij het Ketelmeer.
Een mooie lucht alleen is niet voldoende voor een mooie foto. Kies een onderwerp wat past bij het verhaal dat je wil vertellen met je foto. Een lucht doet veel voor je foto. Een strakblauwe lucht legt de focus vooral op de voorgrond, terwijl een fantastische wolkenlucht de aandacht juist af kan leiden van je voorgrond.
De lucht is hier weliswaar mooi helder blauw, maar is verder vooral saai. De aandacht gaat meteen uit naar de tulpen op de voorgrond.
Foto genomen in de Noordoostpolder.
Het strand is mooi, maar je oog wordt meteen naar de wolkenlucht getrokken. De weerspiegeling van de wolken in het water maken de foto weer interessanter op de voorgrond.
Foto genomen op het Duitse eiland Rügen.
Hoe helderder en zonniger de dag, hoe meer licht en schaduw je hebt. Als de zon hoog staat, wordt het licht bovendien nog harder. Op een bewolkte dag is het licht veel zachter. Ik illustreer het voorbeeld aan de hand van twee foto’s van het prachtige oranjetipje.
Oranjetipje in de volle zon. Je krijgt te maken met veel schaduw en hard licht, waardoor de kleuren minder goed uitkomen.
Foto genomen op Roggebotzand.
Hier is de zon achter de wolken. Er zijn geen schaduwen, het licht is minder hard en de kleuren van het oranjetipje komen veel natuurlijker over.
Foto genomen in het Swifterbos.
Mist kan heel vervelend zijn als je een mooi vergezicht wil fotograferen of op zoek bent naar meer licht om je onderwerp goed in beeld te brengen. Mist, of nevel, kan echter ook een geheel eigen sfeer aan de foto toevoegen.
Ochtendnevel boven de plas. Een gedeelte van de achtergrond verdwijnt in de nevel waardoor het water iets mysterieus krijgt en de foto een rustige sfeer krijgt.
Foto genomen in de Oostvaardersplassen.
Bieten rooien in de mist. Het geeft de sfeer weer van de dag en door de mist ben je nieuwsgierig wat er zich nog meer bevindt in de mist.
Foto genomen bij PPO in Lelystad.
Kunnen we nu een duidelijk antwoord geven op de vraag wat goed licht is? Niet echt, het hangt namelijk ontzettend af van wat je wil vertellen met je foto. Wel kunnen we concluderen dat licht heel veel invloed heeft op je foto. Eenzelfde onderwerp kan er in de mist heel anders uitzien dan in het volle zonlicht. Het moment van de dag heeft ook een grote invloed op je beeld. Mooi licht alleen is niet voldoende, het draait nog steeds om de totale compositie.
Natuurlijk licht is iets waar je geen invloed op hebt, maar je kunt wel op pad gaan met een bepaald doel en je daarop voorbereiden. Kijk naar de stand van de zon, hou het weerbericht in de gaten, weet wanneer de zon opkomt en weer onder gaat en kijk ook eens de andere kant op. En ook hierbij geldt, let op de instellingen van je camera!